Home
1
2
3
4
De naam Goldschmeding is voor velen een begrip, al is het alleen maar omdat het bedrijf in de eerste deccenia van de vorige eeuw een groot deel van christelijk Nederland van een huisorgel heeft voorzien. De piano - en orgelhandel van Goldschmeding heeft bijna 115 jaar bestaan en had vestigingen in Amsterdam en tal van andere plaatsen in Nederland. De meest bekende vestiging was die in de Raadhuisstraat 46-48-50. De laatste jaren werkte het familiebedrijf met verlies, men besloot tot een vrijwillige liquidatie. In overleg met de familie richtte een deel van het personeel daarna een zelfstandige BV op onder de firmanaam Clavis v/h Goldschmeding in de Marnixstraat 252. Clavis is daar nog steeds gevestigd.
Portret van de oprichter Gerardus Alexander Goldschmeding (1826-1899). Detail van een schilderij door J. Kikke, 1890.
Gerardus Goldschmeding, de oprichter van dit bekende familiebedrijf, begon zijn carri�re in 1848 bij Pieter Flaes en Georg D. Br�njes, die een fabriekje hadden in pijporgels en pianofortes in de Warmoesstraat 141. De orgelbouwers Flaes & Br�njes waren destijds heel bekend in de orgelwereld. Hun compagnonschap werd in 1869 verbroken.Terwijl Flaes orgelman bleef, verplaatst Br�njes zijn muzikale liefde naar de piano's. Na het overlijden van Br�njes in 1872 kon Goldschmeding het bedrijfje overnemen. De inventaris bestond uit drie piano's en een olielamp. Met de aankoop van twee extra olielampen werd de etalagepresentatie gemoderniseerd. In die tijd waren de pianino of op z'n Italiaans de pianoforte heel populair. Goldschmeding verkocht niet alleen pianino's van eigen fabrikaat, maar ook die van Flaesz, Pleyel en Cuyper. De pianoforte, in 1709 ontworpen door de Italiaan Cristofori, was het eerste toetsinstrument waarop je zacht (piano) en hard (forte) kon spelen. Goldschmeding verkocht ook Duitse en Franse orgels, waarvan het Serafineorgel het bekendste was. Deze werkten volgens een zogenaamd 'drukluchtsysteem'.
'De jeugd wordt aangerand door wereldse vermaken en aan de boezem van het gezin onttrokken. Wie zou er denken aan uitgaan, wanneer de gezellige huiskamer tot thuisblijven lokt?' (Advertentie)
Spoedig zou de verkoop van Amerikaanse orgels van nog groter belang worden. 'Het snorkend harmonica-achtig geluid van de Franse en Duitse orgels was vervangen door het lieflijk smeltend geluid der labiaalpijpen.' Deze orgels voorzien van een nieuw 'zuigwindsysteem', waren voor het eerst in Europa te zien op de wereldtentoonstelling in Wenen in 1873. Van huis uit gereformeerd, zag Goldschmeding veel in het verbreiden van het harmonium als huismuziekinstrument. Hij was de eerste die in 1875 deze instrumenten in Nederland importeerde. Honderden exemplaren van groot tot klein waren in de magazijnen in de Warmoesstraat te bezichtigen. De orgels van J. Estey & Co uit Brattleboro en Packard staken kwalitatief boven alles uit. Beide orgels, ook wel harmoniums genoemd, waren in alle mogelijke uitvoeringen en disposities verkrijgbaar, inclusief topspiegels en overdadige versieringen. Ze gingen jaren mee, zowel in vochtige als in droge ruimten, terwijl de toon zuiver bleef. Z.M. de Keizer van Duitsland, zelf een goed musicus, had een dergelijk orgel voor eigen gebruik. Een betere aanbeveling was niet denkbaar.
Visitekaartje omstreeks 1875. Ontwerp G. van Soest, Amsterdam
Het Amerikaanse Packard Orgel, verkrijgbaar in 18 verschillende uitvoeringen, met harp en pijp-diapason.
Het Amerikaanse orgel van J. Estey & Co, Brattleboro.
1872 Warmoesstraat 141
1897 - 1911 Keizersgracht 305, later uitgebreid met Keizersgracht 299 - 301 - 303
1910 Utrechtsestraat 119
1913 - 1924 Kalverstraat 56
1923 - 1986 Raadhuisstraat 46 - 50.
1923 Vaartweg 13, Hilversum
1924 Grote Markt 8, Haarlem
1925 Statenweg 190, Rotterdam
1927 Lange Kerkstraat 41, Goes
1930 Burgwal 14, Kampen
'Goldschmeding's streven om het Amerikaanse orgel in Christelijke kringen burgerrecht te doen verkrijgen is uitnemend geslaagd. Letten wij op de verheffende invloed die het orgel in het christelijke gezin bij gezang van psalm en geestelijk lied heeft uitgeoefend, �' (Het weekblad van Nieuw Amstel, 1894)
Deze boekenlegger behoort tot de inventaris van Museum Buren & Oranje in Buren (Betuwe)
Portret van de oprichter Gerardus Alexander Goldschmeding (1826-1899). Detail van een schilderij door J. Kikke, 1890.
Het Amerikaanse Packard Orgel, verkrijgbaar in 18 verschillende uitvoeringen, met harp en pijp-diapason.